اگر ملنا همراه با علائم شوک یا افت شدید فشار باشد، احتمال خونریزی در قسمتی از دستگاه گوارش فوقانی یا تحتانی وجود داشته و وضعیت به عنوان یک موقعیت اورژانس پزشکی شناخته می شود.
با این حال، مدفوع سیاه می تواند تا چند روز پس از توقف خونریزی نیز ادامه یابد، زیرا بقایای خون هنوز در مسیر گوارش وجود دارد. با این حال، بررسی علائم شدید هنگام اورژانسی شدن وضعیت همواره توصیه می شود.
چگونه ملنا تشخیص داده و درمان می شود؟
تشخیص و درمان ملنا با یافتن منبع ناحیه خونریزی آغاز می شود:
- بررسی سابقه پزشکی (مثلاً مصرف آسپرین).
- شستشوی معده برای بررسی شدت خونریزی.
- آندوسکوپی فوقانی برای مشاهده مستقیم محل خونریزی.
روش های درمان مدفوع سیاه
درمان مدفوع سیاه که به ملنا نیز معروف است، به علت اصلی آن بستگی دارد. این درمان می تواند از تنظیم رژیم غذایی و دارو گرفته تا روش های آندوسکوپی یا حتی جراحی متغیر باشد. اگر علت خوش خیم باشد (مانند مکمل های آهن یا غذاهای خاص)، معمولاً خود به خود برطرف می شود. با این حال، اگر به دلیل خونریزی دستگاه گوارش باشد، مراجعه سریع به پزشک بسیار مهم است.
درمان های دارویی ملنا:
- مهارکننده های پمپ پروتون (PPI) مثل امپرازول یا پنتوپرازول برای کاهش اسید معده و ترمیم زخم.
- آنتی بیوتیک ها برای درمان ریشه ای میکروب معده در صورت وجود.
درمان های آندوسکوپیک ملنا:
- تزریق مستقیم دارو به محل خونریزی برای لخته سازی.
- ترموکواگولاسیون (حرارت درمانی).
- تکنیک های مکانیکی مانند منگنه کردن یا لیگیشن با رابربند.
درمان های تکمیلی ملنا:
- آمبولیزاسیون آنژیوگرافیک: مسدود کردن رگ خونریزی کننده با کویل یا دارو.
- جراحی در موارد شدید برای بخیه زدن زخم یا پارگی.
- انتقال خون و سرم درمانی برای جایگزینی خون از دست رفته.
علائم همراه با ملنا چیست؟
علائم بیماری ملنا به میزان خون از دست رفته و منشأ خونریزی بستگی دارد:
- در خونریزی شدید: افت فشار خون، تنگی نفس، سرگیجه، پوست سرد و رنگ پریده، تپش قلب و در موارد شدید شوک.
- در خونریزی خفیف: معمولاً علائم به منشأ خونریزی منتهی می شوند.
- احساس شدید تا خفیف درد هنگام دفع مدفوع
- زخم معده: درد در بالای شکم، سوزش بعد از غذا یا سوء هاضمه.
- پارگی مری: درد شدید در ناحیه فوقانی شکم یا پشت، سابقه استفراغ شدید.
- التهاب مری: درد در ناحیه قفسه سینه، سختی در بلع.
- واریس مری: علائم بیماری مزمن کبد مانند زردی، بزرگی طحال یا شکم پرآب (آسیت).
- تومورهای گوارشی: کاهش وزن، کم اشتهایی، کم خونی یا تست مثبت خون مخفی در م
علت بروز ملنا چیست؟
ملنا معمولاً ناشی از آسیب به لایه داخلی دستگاه گوارش، پاره شدن رگ های خونی یا اختلالات انعقادی خون است.
همچنین علل دیگر شایع آن را میتوان در موارد زیر دسته بندی کرد:
- زخم معده یا زخم دوازدهه: اصلی ترین علت ملنا. ناشی از عفونت باکتریایی هلیکوباکتر پیلوری یا مصرف طولانی مدت داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین.
- التهاب معده (گاستریت): به دنبال مصرف NSAIDs یا الکل.
- پارگی مالوری-ویس: پارگی در انتهای مری، اغلب بر اثر استفراغ شدید.
- بیماری رفلاکس معده به مری (GERD): ممکن است به التهاب فرسایشی مری و خونریزی منجر شود.
- ضایعات عروقی: مانند آنژیودیسپلازی یا ضایعه دیولافوا.
- تومورها: مثل آدنوکارسینوم، کارسینوم سلول سنگفرشی سرطان مقعد، تومورهای کارسینوئید و لیپوما.
- واریس مری یا معده: ناشی از فشار بالا در ورید پورت (پرفشاری پورتال) به دلیل بیماری کبدی مثل سیروز.
- اختلالات انعقادی خون: مانند هموفیلی یا ترومبوسیتوپنی.
- داروهای ضدانعقاد: مانند وارفارین یا DOA ها (آپی کسابن، ریواروکسابن و…).
- دفوع.
